Uluslararası Af Örgütü, İran’da başörtüsü zorunluluğu üzerindeki son zamanlarda sıkılaştırılan denetimleri eleştirdi. Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard Çarşamba günü yayınladığı bir raporda, “Bugün, sıkı denetimler, arabalarında ve yaya bölgelerinde başı açık kadınların kitlesel gözetimi ile güçlendiriliyor” dedi.
Af Örgütü’nden yapılan açıklamaya göre, İran’da nisan ayının ortasından bu yana yollarda bulunan bir milyondan fazla kadın polis tarafından kameralarla başörtüsüsüz tespit edilerek SMS ile uyarıldı. Plakalarında kimlikleri tespit edilen kadınların başörtüsü kurallarını birden fazla ihlal etmeleri halinde araçlarına el konulabilir.
Ülkedeki rejim yanlıları aylardır siyasi ve dini liderliği muhalefete karşı daha sert bir tavır almaya çağırıyor. Bu kapsamda bir süreliğine faaliyetlerine ara verilen ve kadınların kıyafetlerini denetleyen “ahlak polisi”, 16 Temmuz’da devriyelerine yeniden başladı. Af Örgütü, hareketi “İranlı yetkililerin egemenliklerini ve güçlerini yeniden tesis etme çabası” olarak nitelendirdi.
Af Örgütü raporu, yakında İran Parlamentosu’nda oylanması planlanan tartışmalı başörtüsü cezası reformunu da sert bir şekilde eleştirdi. Örgüt, planlanan cezaların kadınların sosyal ve ekonomik hakları başta olmak üzere insan haklarını önemli ölçüde etkileyeceğini belirtti.
Saçını tamamen kapatmadığı gerekçesiyle “ahlak polisi” tarafından gözaltına alınan 22 yaşındaki Jina Mahsa Amini’nin gözaltına alındıktan sonra 16 Eylül 2022’de hayatını kaybetmesi İran’da geniş çaplı protestolara yol açmıştı. başörtüsü takma zorunluluğu. Ülke genelinde protestolara katılan 500’den fazla gösterici polisin müdahalesi sonucu hayatını kaybetti, 20 bine yakın kişi tutuklandı. Tutuklulardan yedisi idam edildi. 100’den fazla kişi idam cezasıyla yargılanıyor.
Protestoların kanlı bir şekilde bastırılmasının ardından İran’da birçok kadın pasif protestolarla başörtüsü şartını ihlal ediyor. (DW Türkçe)
